Bài này được lược dịch ra từ chương 6 - Downswing trong cuốn sách Swing Like a Pro của Dr. Ralph Mann, Fred Griffin của nhà xuất bản Broadway Books, New York. Bạn có thể mua cuốn sách này trên amazon bản giấy là 19,86usd.
CHƯƠNG 6 – DOWNSWING
LÀM THẾ NÀO ĐỂ ĐẠT ĐƯỢC KHOẢNG CÁCH MONG MUỐN VÀ CHÍNH XÁC
Có nhiều yếu tố góp phần để tạo nên một gôn thủ tầm cỡ thế giới. Anh ta có khả năng kiểm soát cảm xúc để tập trung mặc dù đang bối rối, để bình tĩnh khi bị áp lực, để chấp nhận những cú đánh “bể” để giữ bản thân anh ta chơi trong khả năng của anh ta chứ không mạo hiểm. Sự thông minh cũng quan trọng, anh ta biết khi nào anh ta phải mạo hiểm và khi nào thì nên đánh một cách an toàn, khi nào thì nên thay đổi chiến lược, khi nào thì nên tuân theo chiến lược mình đã đặt ra. Sức khỏe và thể hình cũng là một yếu tố, gôn thủ có sức khỏe, dẻo dai, khả năng chịu đựng tốt là...
Lời nhận xét mở đầu.
Ở những gôn thủ tầm trung, có một số các chuyển động sai trong giai đoạn downswing làm giảm cả khoảng cách và độ chính xác. Cơ bản nó có thể chia ra làm 2 loại:
1./ Những thứ xảy ra trước khi gậy di chuyển đến vị trí cao nhất của cú swing (top of the swing)
2./ Những thứ xảy ra khi giai đoạn downswing bắt đầu.
Việc phân loại giúp cho bạn theo dõi được vấn đề rắc rồi của mình để xác định được nguyên nhân. Nếu bóng bạn ngắn và cong vòng, hãy xem xét các vấn đề trong loại 1. Nhiều vấn đề xảy ra trong quá trình downswing có nguyên nhân xảy ra ở các thời điểm trước. Nhiều gôn thủ cố gắng rất nhiều để cải tiến động tác downswing và sửa lỗi nhưng thực tế vấn đề rắc rối của họ không nằm ở giai đoạn này. Khi gôn thủ thực hiện tư thế vào bóng, cầm gậy, động tác backswing, chuyển tiếp và tư thế khi gậy ở vị trí cao nhất của backswing không tốt thì cú swing của bạn sẽ hoàn toàn không hiệu quả cho dù bạn có thể lực hay sự dẻo dai của một vận động viên giỏi.
KHOẢNG CÁCH
Có hai bộ phận chính quyết định bạn đánh bóng được xa bao nhiêu. Thứ nhất là liên quan đến bạn sử dụng các cơ của bạn như thế nào và thứ hai là vị trí hay cung di chuyển của gậy như thế nào.
Phía bên phải cơ thể“thống trị” downswing.
Một vài các chuyển động bạn thực hiện trong suốt cú swing là được thiết kế để tạo ra tốc độ cho đầu gậy. Một vài chuyển động khác kèm theo là để tạo ra độ chính xác và khả năng kiểm soát. Hai loại chuyển động này mặc dù có liên kết chặt chẽ với nhau nhưng có thể phân biệt được dễ dàng ở những góc nhìn cụ thể.
Yếu tố chính để tạo ra khoảng cách có thể nhìn rõ nhất khi đứng trước mặt nhìn vào (hình 6.3). Nếu bạn muốn đánh xa hơn một số yards, thì bạn nên nghiên cứu tư thế của cú swing khi ở thời điểm này và bắt chước áp dụng vào cho cú swing của mình
Hình 6-3. Nguồn hình chụp từ sách Swing like a Pro trang 152
Hãy xem xét chuyển động kết hợp giữa phần dưới và phần trên của cơ thể trong giai đoạn khởi đầu downswing. Khi ban thực hiện động tác chuyển tiếp click vào link để đọc thêm (giữa backswing và downswing) phần dưới của cơ thể (hai hông và hai chân) di chuyển dứt khoát về phía mục tiêu, trọng lượng cơ thể bắt đầu di chuyển sang phía bên trái. Sự phối hợp giữa chuyển động sang bên trái và chuyển động xoay của hai hông chưa giải phóng tất cả lực mà bạn đã tích lũy, nó tiếp tục tích lũy khi phần trên của cơ thể vẫn tiếp tục xoay đưa gậy đến vị trí cuối cùng của động tác backswing.
Khi động tác downswing bắt đầu, năng lượng tích lũy từ các cơ bắp đang căng cứng bắt đầu dần dần giải phóng ra. Phần dưới của cơ thể “dẫn” phần trên của cơ thể chuyển động theo, cơ thể bắt đầu xả xoắn khi trọng lượng của cơ thể tiếp tục di chuyển từ bên phải sang bên trái. Điểm trung tâm của chuyển động ở phần trên của cơ thể đó là vai phải. Nó di chuyển xuống và về phía trước khi phần trên của cánh tay phải di chuyển gần xuống phía bên phải của cơ thể. Bạn có thể dễ dàng thấy được chuyển động của khuỷu tay phải di chuyển xuống thấp hơn cánh tay trái trước khi hai bàn tay di chuyển đến ngang hông. (hình 6.4)
Hình 6-4. Pro di chuyển phần bên phải đi xuống và "thả" khuỷu tay phải xuống dưới cánh tay trái (màu xanh). Nguồn: Sách Swing like a Pro, trang 152
Khi thực hiện động tác downswing, sự định hướng chuyển động giữa phần trên và phần dưới của cơ thể là để tạo ra tốc độ và lực lớn nhất, truyền nó đến gậy và cuối cùng là đến bóng. Nếu gôn thủ thực hiện các chuyển động về hướng mục tiêu với phần dưới của cơ thể đúng, thì phần trên của cơ thể có thể sau đó chuyển động theo một cách hiệu quả và không bị mất lực. Từng đơn vị lực được tạo ra sẽ được truyền đến bóng nếu các chuyển động được thực hiện liên kết chặt chẽ và trôi chảy. Lực đánh không chỉ có được từ sức khỏe của cơ bắp mà còn được tạo ra qua các chuyển động cơ học đúng, trôi chảy.
Hình 6-5. Hai hông xoay và sàng qua trái đủ để có không gian cho khuỷu tay phải di chuyển. Hình chụp từ sách Swing like a Pro, trang 153
Cũng quan trọng như việc tạo ra lực đánh đó là khả năng để đánh bóng thẳng, chính xác. Bằng cách "lái" phần dưới của cơ thể về phía mục tiêu, bạn di chuyển hai hông để tạo khoảng không cho hai cánh tay có thể di chuyển kéo đầu gậy di chuyển đến tiếp tuyến với đường thẳng bóng mục tiêu từ phía trong. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy rằng khoảng không giữa hai cánh tay và cơ thể là rất nhỏ vì vậy nếu phần dưới của cơ thể không di chuyển để chừa lối cho hai cánh tay di chuyển, thì hai cánh tay bị kẹt. Khi đó hai cánh tay phải di chuyển vòng qua hông làm cho đầu gậy bị đẩy ra ngoài đường thẳng bóng mục tiêu, sau đó thì đầu gậy di chuyển đến vị trí đặt bóng từ phía ngoài đường thẳng bóng mục tiêu đi vào làm cho cú đánh bị pull hoặc bị slice.
Bằng chứng của việc tích lũy, giải phóng lực, truyền nó đến trái bóng có thể thấy được ở tư thế của bàn chân phải vào thời điểm thân gậy song song với mặt đất. Lúc đó chỉ còn đầu ngón chân của bàn chân phải chạm đất. Đó là một bằng chứng thể hiện rằng trọng lượng của cơ thể đã di chuyển hầu hết sang trái và dồn lên chân trái. Vào lúc này, chỉ còn khoảng 0,03giây nữa là đầu gậy sẽ chạm vào bóng. Nếu các động tác của bạn bị sai thì bạn sẽ không thể thay đổi gì được nữa
The magical release angle – Góc (lag) hình thành bởi thân gậy và cánh tay trái.
Góc này đóng một vai trò quan trọng trong khả năng rạo ra tốc độ đầu gậy và khoảng cách. Luật cơ bản ở đây là: góc này càng nhọn (nhỏ) và thời gian mà bạn có thể giữ góc này được lâu hơn khi thực hiện downswing thì bạn càng đánh được xa hơn.
Đó là cách làm thế nào mà một gôn thủ có thể đánh bóng bay xa được 400 yards hay hơn. Hầu hết mọi gôn thủ đều tin rằng nó đòi hỏi phải khỏe thì mới giữ được góc này nhỏ và duy trì nó được lâu khi thực hiện downswing. Nhưng sự thiếu hụt về sức khỏe không phải là lý do chính làm cho các gôn thủ trung bình thiếu khoảng cách. Đúng hơn là cách họ sử dụng sức khỏe của họ không đúng, thực hiện không đầy đủ, đúng các động tác và “giải phóng” góc mà ta đang đề cập đến. (hình 6-7)
Hình 6-7. Chuyển động cơ học đúng của cơ thể là cách duy nhất để tạo ra góc lag tốt. Nó xảy ra một cách tự động và không thể chủ động để tạo ra được. Hình chụp từ sách Swing like a Pro.
Nguyên nhân phổ biến nhất của việc mất lực của cú đánh đối với những gôn thủ trung bình đó là anh ta có xu hướng bị “mất” góc bung gậy này quá sớm khi thực hiện động tác downswing. Bạn không phải duy trì góc bung gậy giống như Ben Hogan hay là Tiger Woods để đánh bóng xa hơn. Góc mà gôn thủ có sức khỏe và khả năng trung bình đều có thể thực hiện được là khoảng 45 độ, ở vị trí cánh tay trái song song với mặt đất. Việc giữ được góc này hẹp chủ yếu là nhờ cách phần dưới và phía bên phải của cơ thể làm việc khi di chuyển về phía mục tiêu.
ĐỘ CHÍNH XÁC
Mặc dù đánh xa hơn là mục tiêu của hầu hết các gôn thủ, tuy nhiên độ chính xác thực sự là yếu tố then chốt để cải tiến khả năng của bạn một cách ổn định. Nếu bạn có khả năng kiểm soát bóng tốt hơn, và gia tăng được khoảng cách đánh bóng thì chắc chắn là bạn hạ được handicap. Nếu thiếu độ chính xác thì việc gia tăng khoảng cách chỉ làm cho bóng bay vào rừng, bị slice hay hook. Chỉ cần cải tiến độ chính xác thì game của bạn sẽ cải tiến theo.
Làm cách nào để có được sự chính xác.
Điều kiện cần để có cú đánh chính xác đó là “vuông” mặt gậy, cung swing đúng và góc tiếp cận bóng của đầu gậy. Ba vấn đề này có thể thấy được rõ khi đứng ở bên phải của gôn thủ để quan sát cú swing của anh ta. Khi bạn đánh bóng không thẳng, những lỗi mà bạn mắc phải có thể dễ dàng thấy được khi so sánh tư thế của bạn ở góc nhìn này với các gôn thủ giỏi khác (hình 6-8)
Hình 6-8. Hình chụp từ sách Swing like a Pro.
Yếu tố chính tạo nên độ chính xác khi đánh bóng đó là cách di chuyển hai hông và xoay để “dọn đường (cho hai cánh tay di chuyển)” khi thực hiện downswing. Rõ ràng là trước khi góc giữa thân gậy và cánh tay trái bắt đầu “rộng” ra khi bạn bung gậy, hai hông đã xoay nhiều sang bên trái của mục tiêu. Nó tiếp tục “tháo xoắn” cho đến khi đầu gậy đánh trúng bóng. Trong lúc ấy, mặc dù hai vai đã xoay xuống dưới, nhưng nó vẫn hướng về bên phải của mục tiêu.(hình 6.9)
Hình 6-9. Hình chụp từ sách Swing like a Pro.
Mối quan hệ giữa hai hông mở (hướng về bên trái mục tiêu) và hai vai đóng (hướng về bên phải mục tiêu) là một điều kiện cực kỳ quan trọng để có được cú đánh chính xác. Khi bạn xoay hông theo cách này, hai vai của bạn sẽ có không gian để xoay tự do và tăng tốc độ đầu gậy khi đánh xuyên qua bóng. Sự thật là hai vai được giữ hướng sang bên phải (trễ trong khi hai hông đã mở) để đảm bảo rằng hai cánh tay và đầu gậy có thể tiếp cận bóng từ phía trong.
Mục tiêu của cú swing đối với các gôn thủ giỏi nhất đó là để đưa gậy di chuyển dọc theo một cung swing đúng và giữ gậy có độ nghiêng đúng (pitch). Điều này nghe có vẻ là đơn giản nhưng việc ít người đạt được handicap single cho chúng ta thấy là khó để thực hiện được 2 điều này.
Mọi gôn thủ đều quen thuộc với cụm từ “mặt phẳng swing”. Nhưng ngoại trừ bạn có thể tập luyện được cú swing giống như Iron Byron nếu không gậy của bạn sẽ không bao giờ di chuyển cùng trên một mặt phẳng từ lúc khởi đầu cho đến khi kết thúc. Do vậy bạn phải “làm bạn” với 2 điều trên: cung swing (path) và độ nghiêng của gậy (pitch).
Khi bạn “làm bạn” với cung di chuyển của gậy, chúng ta chú trọng vào đuôi gậy và đầu gậy. Khi xem xét cung di chuyển của đuôi gậy và đầu gậy của các vận động viên chuyên nghiệp, có thể thấy rõ được 2 điều. Thứ nhất, cung di chuyển của hai bàn tay và gậy khi thực hiện động tác downswing rõ ràng là inside to square (từ trong ra, sau đó đầu gậy sẽ vuông góc với đường thẳng bóng, mục tiêu). Điều này không có gì là ngạc nhiên cả.
Điều ngạc nhiên nằm ở điều thứ 2, điều này có thể thấy rõ khi so sánh cung di chuyển của đầu gậy giữa động tác downswing và backswing. Chúng tôi đã phân tích cung downswing của hơn 100 gôn thủ chuyên nghiệp thì đến 99% họ đều có cung downswing nằm bên ngoài cung backswing. (hình 6.11). Cung di chuyển của hai bàn tay cũng tương tự. Đa số các gôn thủ giỏi nhất trên thế giới thì swing của họ đều “over the top” nhẹ. (hình 6-11)
Hình 6-11 (trái): Cung di chuyển của đầu gậy trong quá trình downswing là đường màu xanh, nằm phía ngoài cung di chuyển của đầu gậy khi thực hiện backswing. Hình 6-12 (phải): Trong giai đoạn khởi đầu của động tác downswing, gậy giảm độ nghiêng và "nằm" xuống một chút. (hình chụp từ sách Swing like a Pro, trang 160)
Mặc dù từ “pitch” (độ nghiêng của gậy) là một từ không có trong thuật ngữ của golf, nhưng khái niệm về nó thì không. Pitch đơn giản là đề cập đến độ nghiêng của gậy trong suốt cú swing. Trong khi di chuyển đến vị trí cao nhất của backswing, độ nghiêng của gậy tăng lên (gậy dựng đứng dần lên). So với độ nghiêng của gậy sẽ giảm khi thực hiện downswing (hình 6.12). Sự thay đổi độ nghiêng của gậy từ backswing chuyển sang downswing được goi bằng nhiều cách khác nhau từ “ flattening the shaft” (ngả gậy xuống) cho đến “laying it on the table” (nằm gậy xuống). Không kể bạn goi nó là gì, nó vẫn là một yếu tố chính góp phần cho thành công cú swing của bạn.
Tìm kiếm cung di chuyển của đầu gậy khi downswing.
Việc thực hiện động tác chuyển tiếp giữa backswing và downswing là khó, thì việc giữ gậy di chuyển trên một cung đúng là nhiệm vụ khó khăn nhất trong golf. Việc đưa gậy di chuyển trên một cung downswing nằm trong cung backswing khó khăn khi hai hông và hai vai bắt đầu xoay về phía mục tiêu. Đây là lý do tại sao thậm chí những gôn thủ giỏi nhất cũng không thể giữ cho cung downswing của họ nằm phía trong cung backswing được. Đó cũng là lý do tại so hầu hết nhưng gôn thủ “đang phát triển” cung downswing của họ nằm phía ngoài xa so với cung downswing của Pro. (hình 6-13)
Hình 6-13: Cung downswing của những gôn thủ handicap cao thường nằm xa phía ngoài (màu đen) so với Pro, càng xa ra phía ngoài thì swing càng bị out to in hoặc over the top. (hình chụp từ sách Swing like a Pro, trang 160)
Golf là một trò chơi đối nghịch, kinh nghiệm cho thấy rằng, nếu một gôn thủ đang có vấn đề với việc giữ cung downswing nằm phía trong cung backswing, anh ta sẽ cố gắng để thực hiện điều này, thành ra khi thực hiện backswing thì anh ta lại đưa gậy vào quá sâu vào phía trong(hình 6.14). Thật không may mắn, điều này sẽ làm cho cung downswing lại càng nằm xa hơn ra phía ngoài của cung backswing.
HÌnh 6-14: Màu đen là cung di chuyển downswing đầu gậy của gôn thủ "đang phát triển", màu xanh là cung chuẩn. (hình chụp từ sách Swing Like a Pro, trang 160)
Cách duy nhất để tạo ra cung di chuyển của gậy đúng đó là di chuyển đến vị trí cuối cùng của giai đoạn backswing đúng tư thế, sau đó tiếp tục thực hiện các chuyển động đúng của cơ thể khi thực hiện downswing.
Việc này xảy ra như là một hệ quả của một chuỗi các chuyển động đúng của cơ thể. Như đã đề cập, trong quá trình downswing, thân gậy không có cùng độ nghiêng như trong suốt giai đoạn backswing. Bởi vì chuyển động “ngã” đã xảy ra đối với gậy khi ở vị trí cao nhất của cú swing, thân gậy đã “nằm”ngang xuống (hình 6.15). Hiện tượng “ngã gậy xuống” là phổ biến đối với các gôn thủ giỏi. Nó bảo đảm rằng gậy sẽ hoàn thành hành trình đến điểm tác động vào bóng hiệu quả, và tự động tạo ra một cung downswing ở phía trong backswing và di chuyển từ phía trong ra tiếp tuyến với đường thẳng bóng mục tiêu, cũng như là giúp bạn xoay vuông mặt gậy.
Hình 6-15: Việc "ngã gậy xuống" giúp cho gôn thủ giảm độ nghiêng của gậy từ màu xanh sang màu xám. Hình chụp từ sách Swing like a Pro, trang 161
Góp phần vào việc làm “ngã” gậy khi gậy đang ở vị trí cuối cùng của backswing là chuyển động của phần dưới cơ thể và phần bên phải của phần trên cơ thể. Cũng giống như nhiều chuyển động khác của cú swing, chuyển động này của thân gậy sẽ xảy ra một cách tự động nếu cơ thể của bạn thực hiện đúng và trôi chảy.
Để tin tưởng những điều này là đúng, bạn không cần phải quan sát những hình ảnh trong cuốn sách này. Hãy bật tivi lên, xem những vận động viên giỏi nhất bạn sẽ thấy. Hãy quan sát Nick Price, anh ta là gôn thủ “ngã” gậy nhiều hơn bất cứ gôn thủ nào trên thế giới.
Còn tiếp.
Hay quá bạn ơi, bài viết rất cụ thể và chi tiết. Mình nghĩ ai mới tập hoặc có dự định cho con em mình tham gia các khoá học golf thiếu niênthì nên tận dụng triệt để các bài này.
