CoP, CoM và những điều về chuyển trọng tâm cơ thể khi swing

[doanhuuhai]

​

Hình trên Suzann đang ở tư thế kết thúc swing, cô không ở tư thế kết thúc C ngược và 98% lực đè nằm trên chân trái, CoP nằm sát trong chân trái.

Tôi nghĩ rằng cú swing của Suzann Pettersen rất tốt và đây là một hình mẫu swing chuẩn cho kiểu backswing Rightward Centralised và xoay trả hông trái về sau (left hip clearing action) như Hogan khi downswing. Nếu mà tôi bắt buộc phải chọn kiểu swing cho mình để trở thành một gôn thủ chuyên nghiệp thì tôi sẽ chọn kiểu swing này

 

[doanhuuhai]

Bây giờ hãy cùng xem xét cú swing của Grant Waite.

​

Hình trên được chụp từ video phía trên. Lực đè dưới chân trái của Grant Waite là 61% khi vào bóng (cũng gần bằng với Suzann Pettersen là 59%).

Hãy chú ý CoP di chuyển nhanh như thế nào khi ở vị trí P2 (hình P2) lực đè là 63% dưới chân phải. Grant Waite xoay phần trên của cơ thể quanh xương sống được giữ thẳng, nên tôi nghĩ rằng không có một sự di chuyển trọng lượng cơ thể sang phải nào xảy ra ở đây (CoM hầu như không di chuyển) vì thế CoP (chấm trắng) di chuyển sang bên phải là bởi vì lực đè của chân phải tăng lên khi anh ta chủ động thẳng chân phải ra.

Điều thực sự hứng thú ở đây là lực đè dưới chân phải không thực sự tăng lên nhiều trong suốt quá trình backswing (từ P2 đến P4) chỉ khoảng 65%. Khi bạn nhìn vào phía sau lưng của Grant Waite, bạn có thể thấy rằng ông cố ý nghiêng cột sống về phía mục tiêu (giống như kiểu Stack&Tilt) và cơ thể nghiêng đổ về phía chân trái.

 

[doanhuuhai]

CoP di chuyển sang trái khi ông thực hiện downswing và vào thời điểm impact là 91% ở chân trái. 91% nhiều hơn so với Suzann Pettersen là 77%. Tuy nhiên với Grant Waite thì cũng không ngạc nhiên lắm và nếu nhìn vào phía sau lưng của ông ở vào thời điểm impact bạn sẽ thấy mép ngoài của hông trái nằm ngoài mép ngoài của bàn chân trái. Và đùi trái (khi nhìn từ trên xuống) xéo một chút sang phải trong khi đùi trái của Suzann xéo qua bên trái (bởi vì mép ngoài của hông trái nằm trong một chút so với mép ngoài của bàn chân trái).

David Wedzik nói rằng những gôn thủ giỏi thể hiện điều này ở chỗ CoP di chuyển nhanh sang trái khi downswing và lúc impact lực đè ở chân trái khoảng 80-95%. Tuy nhiên tôi nghĩ rằng David nhận xét hơi thiên về cá nhân và không phải là người nghiên cứu golf một cách khoa học và khách quan. Tôi nghĩ luận văn tiến sỹ của Kevin Ball (tài liệu tham khảo số 6) là tài liệu nghiên cứu khoa học nhất về việc di chuyển trọng lượng khi swing.

Ở trang 389 của luận văn này, Kevin Ball tóm tắt lại tất cả các nghiên cứu về việc di chuyển trọng lượng khi swing, điều khiếm khuyết của luận văn này là số lượng mẫu khảo sát ít và chỉ đo được CoP ở một vài thời điểm của cú swing (ví dụ: vào bóng, top of backswing và impact).Tôi nghĩ rằng nghiên cứu của Kevil tốt hơn nhiều so với những nghiên cứu trước đây vì:

1./ Nó có số lượng mẫu là 62 gôn thủ nhiều hơn các nghiên cứu trước

2./ Nó có nghiên cứu đến CoP tại một số thời điểm của cú swing

3./ Sử dụng kỹ thuật phân tích thống kê nâng cao theo nhóm.

 

[doanhuuhai]

Đây là kết quả chính của luận văn của Kelvin Ball

​

Các thời điểm của cú swing nằm trên trục X: TA: Vào bóng, MB: giữa backswing, LB: gần cuối backswing; TB: cuối backswing; ED: khởi đầu downswing, MD: giữa downswing; BC: impact; MF; giữa giai đoạn followthrough. Tôi có ghi thêm vào các vị trí tương ứng từ P1 đến P8 theo hệ thống vị trí P tôi đặt để dễ viết.

Lực đè nằm trên trục y, biểu thị bằng % và được đo ở dưới chân trước (chân trái cho người thuận tay phải).

Đường màu xanh là số liệu trung bình của 62 gôn thủ. Lực đè dưới chân trái khi vào bóng là 55% (Suzann là 61% và Grant Waite là 59%). Tại P2, lực đè ở chân phải là 70% (Grant Waite là 63%). Lưu ý rằng đường màu xanh, lực đè dưới chân phải không thay đổi nhiều từ P2 đến P4, và lực đè ở chân phải xấp xỉ 75% khi ở P4 (Suzann là 71% và Grant là 65%). Bây giờ hãy lưu ý lực đè thay đổi nhanh như thế nào giữa vị trí P4 và P5.2. Điều này cũng được ghi nhận ở swing của Suzann và Grant và thời điểm này. Lực đè dưới chân trái là 70% ít hơn lực đè dưới chân trái của Suzann là 77% và ít hơn nhiều so với Grant Waite 91%.

 

[doanhuuhai]

Tuy nhiên điều thực sự hứng thú ở đây đó là kết quả từ việc phân tích nhóm của luận văn, nó thể hiện rằng 62 gôn thủ có thể thực sự được chia làm 2 kiểu di chuyển trọng lượng khác nhau mà tạm thời Kelvin Ball gọi là “nhóm chân trước” (khoảng 39 gôn thủ) và “nhóm ngược lại” (19 gôn thủ). Không có sự phân biệt khác nhau giữa HDC, chuyên và không chuyên, và tốc độ của đầu gậy.

‘Nhóm chân trước” (chân trái với người thuận tay phải) và “nhóm ngược lại” có CoP gần giống hệt nhau từ vị trí P1, P2,P3,P4 và P5. Họ chỉ bắt đầu khác nhau rõ rệt vào gần cuối giai đoạn downswing. Nhóm chân trước lực đè là 80% ở chân trước (giống như Suzann Pettersen 77%, David Wedzik là 87%). Kết quả này đúng như là ý kiến của Kelvin lúc chưa nghiên cứu. Tuy nhiên Kelvin Ball không hiểu và không thể giải thích kết quả của “nhóm ngược lại”. Là nhóm có CoP trung bình đạt 60% ở chân trước và giai đoạn khởi đầu downswing và giảm xuống 50% khi impact.

Kelvin Ball đã không phân tích CoM giữa hai nhóm này để thấy sự khác nhau của nó. Nếu ông thực hiện thì ông đã có thể khám phá ra lời giải thích hợp lý cho “nhóm ngược lại” về CoP vào giữa cuối downswing. Tôi nghĩ rằng nhiều gôn thủ giỏi trong “nhóm ngược lại” có kiểu swing giống như Bubba Watson (CoM là 44% ở chân trước khi impact).

 

[doanhuuhai]

Hãy xem xét kiểu swing của Bubba Watson một cách chi tiết hơn. Tôi không có số liệu chính xác CoP của cú swing này nên tôi sẽ dự đoán theo cảm tính.

Hình chụp Bubba Watson từ tài liệu tham khảo số 7.​

Hình 1: Bubba ở tư thế vào bóng, cột sống nghiêng về phía trái (đối với người thuận tay phải thì nghiêng về phía bên phải). Đầu ở phía sau tâm thế đứng.

Hình 2: Bubba chỉ xoay phần thân trên quanh cột sống được giữ không di chuyển. Có lẽ là lực đè ở dưới chân sau của Bubba tăng lên khi anh neo lại để giữ cho hông không di chuyển ngang về phía sau. Tôi cho rằng lực đè trên chân sau khoảng 65% như hầu hết các gôn thủ trong nghiên cứu của Kelvin.

Hình 3: Trọng lượng (CoM) tôi đoán khoảng 69% ở chân sau. Tôi cũng không ngạc nhiên lắm nếu CoP đo được khoảng từ 70-75%, điều này là phổ biến ở nhiều gôn thủ.

Hình 4: Anh đang thực hiện kiểu chuyển động xoay rotating-in-barrel trong khi vẫn giữ hai hông ở chính giữa hai chân. Đầu gối phải hướng về phía mục tiêu, anh ấy đang dường như bắt đầu nhấn/nhún/đè/rùn lên chân trước theo kiểu xoay hông chừa lối cho khuỷu tay phải di chuyển xuống của Ben Hogan ( left hip clearing action). Tôi cũng không ngạc nhiên nếu đo được lực đè dưới chân trước của Bubba là 60% vào thời điểm này (vào thời điểm 5.2 trong nghiên cứu của Kelvin).

Hình 5: Thời điểm impact. Đầu tiên hãy chú ý mép ngoài hông phải nằm trong hoàn toàn so với mép ngoài của chân trước và đùi trước (đùi phải của Bubba) xéo về phía mục tiêu. Điều này có nghĩa là anh ta không di chuyển phần dưới của cơ thể về phía mục tiêu nhiều như là kiểu swing Stack&Tilt ( ví dụ là Grant Waite) hay là gôn thủ swing theo kiểu 5SK (David Wedzik). Điều thứ hai, đầu của Bubba được giữ hoàn toàn ở phía sau của tâm thế đứng, cột sống vẫn nghiêng nhiều về phía sau (đường thẳng màu xanh), uốn người trong suốt quá trình downswing. Theo Doug Marsh, trọng lượng (CoM) ở chân trước của Bubba vào thời điểm này là 44%, và cũng không ngạc nhiên nếu CoP (lực đè) ở chân trước của Bubba đo được khoảng 50%. Nếu giả định của tôi đúng, thì Bubba sẽ được xếp vào “nhóm ngược lại” trong nghiên cứu của Kelvin (nhóm có lực đè ở chân trái ít hơn khi impact).

 

[doanhuuhai]

Bây giờ hãy giả sử rằng Bubba sử dụng thiết bị Swing Catalyst để đo CoP và lực đè ở chân trước khi impact là 50%, 55% hoặc 60%. Số liệu thực tế này có thể giúp cho Bubba cải tiến được chuyển động cơ thể của anh ta như thế nào? Tôi có thể tưởng tượng ra rằng, một thầy dạy theo trường phái Stack&Tilt hay 5SK sẽ nói với Bubba rằng lực đè dưới chân trước của anh ta là quá ít khi impact, và khuyên anh ta nên “dịch chuyển trọng lượng” về phía trước khi impact để tăng lực đè lên lớn hơn 80%. Tuy nhiên tôi nghĩ rằng lời khuyên kiểu như thế hoàn toàn không thích hợp, bởi vì Bubba Watson không áp dụng các chuyển động của cơ thể theo trường phái Stack&Tilt hay là 5SK. Tôi thực sự không ngạc nhiên khi Kelvin Ball tìm thấy được 2 nhóm gôn thủ có CoP khác nhau khi tôi nghiên cứu về các chuyển động cơ sinh học của cơ thể của nhiền gôn thủ khác nhau khi họ thực hiện các chuyển động xoay. Hãy xem xét sự khác nhau về chuyển động cơ sinh học của cơ thể giữa Bubba Watson và một gôn thủ theo trường phái Stack&Tilf.

HÌnh trên chụp Bubba Watson và Troy Matteson vào thời điểm impact (tiếp xúc bóng).​

Nhìn tổng thể hình dáng thì có vẻ giống nhau bởi vì họ cùng thẳng chân trước, cột sống cùng nghiêng về sau. Tuy nhiên sự khác nhau nhìn rõ rệt khi bạn vẽ thêm đường thẳng đúng ở mép ngoài của bàn chân trước và trung điểm của hai cẳng chân.

 

[doanhuuhai]

​

Mép ngoài hông trước của Bubba nằm hoàn toàn phía trong đường thẳng màu vàng trong khi Troy Matteson thì nằm ngoài đường thẳng màu vàng.

Thân trên của Bubba nằm sau đường thẳng màu đỏ nhiều, trong khi Troy Matteson thì ngược lại.

Bubba Watson đang sử dụng kiểu chuyển động xoay rotating-in-barriel của xương chậu và hầu như không di chuyển ngang về phía mục tiêu. Giữa P6 và P7, hai hông/xương chậu bắt đầu mở nhiều hơn khi hông trước xoay và di chuyển về phía sau (ra xa khỏi mục tiêu). Kiểu xoay xương chậu vào cuối downswing này có lẽ đã làm giảm lực đè dưới chân trước của anh. Tôi nghĩ rằng những gôn thủ mà hai hông/xương chậu mở nhiều khi impact sẽ có lực đè ở bàn chân trước nhỏ hơn những gôn thủ có hông/xương chậu mở ít. Ngược lại, Troy Matteson sử dụng 1.) chuyển động ngang di của hai hông ( đặc trưng của kiểu swing Stack&Tilt) khoảng giữa P6 và P7 trong khi 2.) chủ động thẳng chân trước theo kiểu jumping-up (nhảy lên) làm tăng lực đè dưới chân trước. Vì thế cũng không có gì ngạc nhiên khi khám phá ra CoP ở chân trước của Troy Matteson cao hơn Bubba Watson.

 

[doanhuuhai]

Chuyển động xuống ở vai sau của Bubba Watson- Tài liệu tham khảo số 7.​

Hình 1: Hai hông Bubba song song với đường thẳng bóng-mục tiêu, vai sau vẫn ở trên phía sau.

Hình 2: Thời điểm tiếp xúc bóng. Hãy chú ý Bubba uốn cong người ngang về phía trước như thế nào (đường thẳng màu vàng) và vai sau của anh di chuyển xuống ra sao. (mũi tên màu đỏ). Việc chủ động di chuyển vai sau hướng xuống thẳng chân sau làm cho góc nghiêng của cột sống tăng lên, điều này liên quan đến việc làm cho lực đè ở chân sau tăng lên. Và tất nhiên là khi đó lực đè ở chân trước cũng sẽ giảm xuống. Bạn có thể thấy Suzann Pettersen không có chuyển động xuống của vai sau và không có độ nghiêng của xương sống và uống cong người sang ngang như Bubba.

Kelvin đã ngạc nhiên hơn bởi sự thật là “nhóm ngược lại” có lực đè dưới chân trước giảm thậm chí nhiều hơn sau khi impact và theo đường thẳng màu xanh lá cây thì từ 50% khi impact xuống giảm xuống 40% ở vị trí P8.

 

[doanhuuhai]

Hãy xem Bubba Watson ở vị trí P8.

​

Hãy lưu ý độ nghiêng của xương sống và uốn cong của cơ thể khi ở thời điểm này. Hông mở ra nhiều hơn so với thời điểm P7. Gót chân trước cách khỏi mặt đất đồng thời hơi xoay một chút theo chiều kim đồng hồ.

Cá nhân tôi thích kiểu swing của Adam Scott và Henrik Stenson bởi vì cả hai đều sử dụng các nguyên tắc cơ bản về chuyển động cơ sinh học của cơ thể mà tôi ủng hộ:

1.) Sử dụng backswing Rightward Centralised;

2.) sử dụng kiểu chuyển động xoay hông trái để chừa lối cho khuỷu tay di chuyển xuống (left hip clearing) của Ben Hogan khi thực hiện downswing;

3.) Giữ nguyên vẹn được lưng cổ tay trái phẳng từ vị trí P4 đến P7.2; và

4.) sử dụng kiểu bung gậy Drive& Hold khi tiếp xúc bóng.

Cho dù việc đo lường lực đè ở chân trước của họ khi impact là 70%, 75% hoặc là lớn hơn 80% cũng không làm tôi thay đổi ấn tượng tốt với chuyển động xoay đẹp, hiệu quả của họ. Cả hai gôn thủ đều duy trì sự cân bằng hoàn hảo giữa hai chân trong suốt quả trình swing và tôi không nghĩ rằng họ nên thay đổi chuyển động xoay của họ bởi vì lực đè dưới chân trước không giống như những thông số đưa ra một cách chủ quan bởi thầy dạy golf nào đó. Tôi nghĩ là những gôn thủ chuyên nghiệp như Adam Scott và Henri Stenson có lẽ có kiểu CoP không phải nằm nhiều ở phía chân trước khi impact của kiểu swing Stack&Tilt và cũng không nằm nhiều ở chân sau như những gôn thủ trong “nhóm ngược lại”

Tác giả: Jeff Mann - http://perfectgolfswingreview.net/
Người dịch: Đoàn Hữu Hải

Các tài liệu tham khảo:

1. The Golf Swing, David Leadbetter.
2. Swing Like a Pro. Ralph Mann and Fred Griffin.
3. Kelvin Miyahira's release articles.
a. PGA tour Release Styles.
http://kelvinmiyahira.com/articles/56-2010-09-pga-tour-release-styles
b. What's Your Release style? Part 1.
http://kelvinmiyahira.com/articles/35-2013-04-what-s-your-release-style-part-1
c. What's YourRelease Style? Part 2.
http://kelvinmiyahira.com/articles/34-2012-05-what-s-your-release-style-part-2
d. What's your Release style? Part 3. The Fixes.
http://kelvinmiyahira.com/articles/33-2013-06-what-s-your-release-style-part-3-the-fixes
e. Essentials of the Drive-hold swing.
http://kelvinmiyahira.com/articles/30-2013-12-essentials-of-the-drive-hold-swing
4. Weight Shift in the Golf Swing: Clearing the "Mass" Confusion. Doug Marsh.
Available online at http://www.clubmakerscalculator.com/golfbiomechanics
5. S&T 2.0 DVDs and Pressure/Weight Forward - An Examination.
Erik Barzeski (aka online as Iacas) - 5SK Director of Instructor Development
Available at http://thesandtrap.com/t/65681/s-t-2-0-dvds-and-pressure-weight-forward-an-examination
6. Weight Transfer Styles in The Golf Swing: Individual and Group Analysis. Kevin Ball. (PhD thesis, Victoria University, Australia, 2006).
Available online at http://vuir.vu.edu.au/1432/1/Ball.pdf
7. Golf Digest Swing Sequence: Bubba Watson.
Available online at http://www.golfdigest.com/golf-inst...es/2012-07/photos-bubba-watson?printable=true