Sinh tố D không chỉ quan trọng cho quá trình hấp thụ, phân phối và giữ chất vôi trong mô xương mà nó còn có khả năng phòng ngừa ung thư. nhưng dư thừa sinh tố D cũng không đồng nghĩa với khỏe.
Ai cũng hiểu không nhiều thì ít về vai trò quan trọng của sinh tố. Nếu tra cứu lý lịch toàn bộ sinh tố thì D có “cá tính” hơn các sinh tố khác vì cơ thể có thể tự tổng hợp chất này trong khi muốn đủ các sinh tố khác phải trông cậy vào thực phẩm. Từ tiền sinh tố D, một tác chất được gan tổng hợp từ chất béo trong thực phẩm và mang ký gởi dưới da, cơ thể hoán chuyển cấu trúc của chất này thành sinh tố D dưới tác dụng xúc tác của tia tử ngoại trong ánh nắng mặt trời.
Xưa nay hễ nhắc đến sinh tố D thì bệnh còi xương được điểm danh hàng đầu. Nhờ nhiều công trình nghiên cứu trong thập niên gần đây thầy thuốc đã phát hiện là sinh tố D quan trọng cho tiến trình hấp thu, phân phối và giữ chặt chất vôi trong mô xương đến độ nhiều thầy thuốc đã từ lâu dùng sinh tố D để điều trị loãng xương. Đi xa hơn nữa, sinh tố D ảnh hưởng rõ ràng trên khả năng phân hóa của tế bào nên có khả năng phòng ngừa ung thư. Bằng chứng là bệnh nhân được điều trị với sinh tố D sau đợt xạ trị ít bị di căn, nếu so sánh với nhóm bệnh nhân không có sinh tố D trong phác đồ điều trị hậu ung thư. Chẳng những thế sinh tố D giảm thiểu xác suất nhiễm ung thư da do tia tử ngoại và độc chất trong môi trường ô nhiễm. Chính vì thế mà ánh nắng quan trọng vô cùng cho sức đề kháng, nhất là ở xứ lạnh, nơi mặt trời thường đi vắng.
Nhưng ngược lại ở nơi ánh nắng mặt trời hơi “bị” thừa, như ở xứ mình thì sao? Đời sao lắm nỗi oái oăm. Cũng từa tựa như chuyện giàu nghèo, nhiều khi lắm của, dư nhà, thừa đất mới sinh chuyện tranh chấp. Đừng vì cơ chế tác dụng như vừa mô tả mà lầm tưởng là càng dãi nắng càng có nhiều sinh tố D. Chỉ cần 15 phút dưới ánh nắng đã thừa sức để hưng phấn qui trình sản xuất sinh tố D kéo dài trong 24 giờ, nghĩa là quá đủ dùng.
Kẹt một nỗi là thừa sinh tố D không đồng nghĩa với khỏe. Trái lại mới khổ cho người ưa gần mặt trời. Nói cách khác, vì ở xứ mình thừa tia tử ngoại, ngay cả trong mùa mưa, nên phải cẩn thận với chuyện dang nắng. Khỏi nói thêm cũng biết ít có trận gôn nào kéo dài không đến một phần tư đồng hồ! Gôn thủ nếu ra sân dưới trời nắng gắt đừng quên bảo vệ lớp da bằng kem chống nắng. Nên nhớ là sinh tố D tuy là bạn đồng hành của chất vôi trong tiến trình chống loãng xương nhưng mặt khác, sinh tố này nếu tích lũy quá định mức an toàn, nhất là khi gặp ánh nắng gay gắt quá lâu, có thể phản tác dụng khiến chất vôi bị huy động ngược chiều từ xương vào đường tiết niệu. Khi đó, dù gôn thủ là đàn ông ít bị loãng xương thì sỏi trên đường tiểu không mời cũng đến. Nếu gôn thủ là phận má hồng thì vấn đề lại nhân đôi!
Tình trạng này rối loạn trong khâu phân phối chất vôi tất nhiên càng rõ nét hơn nữa nếu gôn thủ vì quá lo cho sức khỏe nên thường dùng thuốc có sinh tố D. Nói cách khác, vừa lạm dụng thuốc có sinh tố D, vừa phơi nắng thả giàn theo kiểu của trời cho miễn phí chẳng khác nào tự ý mua thuốc độc xài từ từ.
Vấn đề lại không chỉ ở xương. Đáng lo là, cũng theo kết quả nghiên cứu hẳn hoi, nhiều căn bệnh ngoài da dễ hình thành ở người bị phỏng nắng nhưng đồng thời quá thừa sinh tố D. Đây cũng là dẫn chứng cho thấy thuốc nào cũng có thể thành thuốc độc nếu dùng sai liều lượng. Với ánh nắng hay sinh tố cũng thế. Đừng vụng về đến độ vì thừa D mà bị ung thư da, nhất là khi bệnh có thể phát tán cả chục năm sau một lần phỏng da vì trúng nắng.
Tránh thặng dư sinh tố D là điều không quá khó với nhiều người, nhưng với gôn thủ lại không đơn giản vì gôn thủ phải dang nắng khi vác gậy phiêu lưu ký từ lỗ này sang lỗ khác. Cách tốt nhất là làm sao để lỡ có thừa chút đỉnh sinh tố D, có dư vài chum tia tử ngoại thì da vẫn khỏe mạnh cho đến trăm năm? Đâu có bệnh, gần đó bao giờ cũng có cây thuốc. Đến gió kia lồng lộng còn có dầu …gió, nói chi đến chuyện mang bệnh vì nắng. Nếu trên sân gôn không thiếu khán giả ngồi chơi xơi nước trà thì chính món này là thức uống nên thuốc của người đang ra sân. Khéo hơn nữa nếu gôn thủ mang theo chai nước trà xanh trong suốt buổi tìm cách đưa banh vào lỗ. Lý do không vì muốn quảng cáo cho trà xanh kiếm chút huê hồng mà vì các nhà nghiên cứu đã chứng minh là hoạt chất trong trà xanh có tác dụng trung hòa tác hại của tia tử ngoại trong ánh nắng gay gắt. Chuyên gia về bệnh ngoài da không còn nghi ngờ là độc chất trong môi trường ô nhiễm khó lòng cắn lén lớp da nếu cơ thể của gia chủ được bọc lót bằng hoạt chất kháng oxy- hóa của trà xanh. Tất nhiên khi uống trà không nên chỉ tập trung vào chất vì lượng cũng quan trọng không kém. Lượng nước trà uống trước, trong khi và sau khi thao tác chính là điều kiện cơ bản để tế bào da đừng lúc nào thiếu nước. Còn đủ nước trong nồi sợ gì lửa lớn. Đáng lo hơn nhiều là lửa vẫn còn bén ngọn trong khi nước cạn từ lâu. Khét nồi là cái chắc.
Ông bà đã dạy rõ rang theo trình tự “trong uống rồi ngoài hãy thoa”. Trong thời buổi chuyện gì cũng cần đổi mới, gôn thủ nên linh động sửa nhẹ lời tiền nhân thành “vừa uống vừa thoa trước đó nữa giờ mới nên thuốc”. Lý do rất đơn giản. Cả trà xanh lẫn kem chống nắng đều cần tối thiểu 30 phút để triển khai tác dụng như mong muốn. Chuyện gì cũng vậy, muốn đừng trật nhịp, muốn ăn chắc phải đúng thời. Phòng bệnh cũng như kim chỉ nam của Kinh Dịch, thuận Thời giả tồn, nghịch Thời giả vong. Khó chỉ ở làm sao hợp thời khi đã lỡ lỗi…thời?
(Theo Golf Ngày nay, số 28 tháng 12.2010)
Ai cũng hiểu không nhiều thì ít về vai trò quan trọng của sinh tố. Nếu tra cứu lý lịch toàn bộ sinh tố thì D có “cá tính” hơn các sinh tố khác vì cơ thể có thể tự tổng hợp chất này trong khi muốn đủ các sinh tố khác phải trông cậy vào thực phẩm. Từ tiền sinh tố D, một tác chất được gan tổng hợp từ chất béo trong thực phẩm và mang ký gởi dưới da, cơ thể hoán chuyển cấu trúc của chất này thành sinh tố D dưới tác dụng xúc tác của tia tử ngoại trong ánh nắng mặt trời.
Xưa nay hễ nhắc đến sinh tố D thì bệnh còi xương được điểm danh hàng đầu. Nhờ nhiều công trình nghiên cứu trong thập niên gần đây thầy thuốc đã phát hiện là sinh tố D quan trọng cho tiến trình hấp thu, phân phối và giữ chặt chất vôi trong mô xương đến độ nhiều thầy thuốc đã từ lâu dùng sinh tố D để điều trị loãng xương. Đi xa hơn nữa, sinh tố D ảnh hưởng rõ ràng trên khả năng phân hóa của tế bào nên có khả năng phòng ngừa ung thư. Bằng chứng là bệnh nhân được điều trị với sinh tố D sau đợt xạ trị ít bị di căn, nếu so sánh với nhóm bệnh nhân không có sinh tố D trong phác đồ điều trị hậu ung thư. Chẳng những thế sinh tố D giảm thiểu xác suất nhiễm ung thư da do tia tử ngoại và độc chất trong môi trường ô nhiễm. Chính vì thế mà ánh nắng quan trọng vô cùng cho sức đề kháng, nhất là ở xứ lạnh, nơi mặt trời thường đi vắng.
Nhưng ngược lại ở nơi ánh nắng mặt trời hơi “bị” thừa, như ở xứ mình thì sao? Đời sao lắm nỗi oái oăm. Cũng từa tựa như chuyện giàu nghèo, nhiều khi lắm của, dư nhà, thừa đất mới sinh chuyện tranh chấp. Đừng vì cơ chế tác dụng như vừa mô tả mà lầm tưởng là càng dãi nắng càng có nhiều sinh tố D. Chỉ cần 15 phút dưới ánh nắng đã thừa sức để hưng phấn qui trình sản xuất sinh tố D kéo dài trong 24 giờ, nghĩa là quá đủ dùng.
Kẹt một nỗi là thừa sinh tố D không đồng nghĩa với khỏe. Trái lại mới khổ cho người ưa gần mặt trời. Nói cách khác, vì ở xứ mình thừa tia tử ngoại, ngay cả trong mùa mưa, nên phải cẩn thận với chuyện dang nắng. Khỏi nói thêm cũng biết ít có trận gôn nào kéo dài không đến một phần tư đồng hồ! Gôn thủ nếu ra sân dưới trời nắng gắt đừng quên bảo vệ lớp da bằng kem chống nắng. Nên nhớ là sinh tố D tuy là bạn đồng hành của chất vôi trong tiến trình chống loãng xương nhưng mặt khác, sinh tố này nếu tích lũy quá định mức an toàn, nhất là khi gặp ánh nắng gay gắt quá lâu, có thể phản tác dụng khiến chất vôi bị huy động ngược chiều từ xương vào đường tiết niệu. Khi đó, dù gôn thủ là đàn ông ít bị loãng xương thì sỏi trên đường tiểu không mời cũng đến. Nếu gôn thủ là phận má hồng thì vấn đề lại nhân đôi!
Tình trạng này rối loạn trong khâu phân phối chất vôi tất nhiên càng rõ nét hơn nữa nếu gôn thủ vì quá lo cho sức khỏe nên thường dùng thuốc có sinh tố D. Nói cách khác, vừa lạm dụng thuốc có sinh tố D, vừa phơi nắng thả giàn theo kiểu của trời cho miễn phí chẳng khác nào tự ý mua thuốc độc xài từ từ.
Vấn đề lại không chỉ ở xương. Đáng lo là, cũng theo kết quả nghiên cứu hẳn hoi, nhiều căn bệnh ngoài da dễ hình thành ở người bị phỏng nắng nhưng đồng thời quá thừa sinh tố D. Đây cũng là dẫn chứng cho thấy thuốc nào cũng có thể thành thuốc độc nếu dùng sai liều lượng. Với ánh nắng hay sinh tố cũng thế. Đừng vụng về đến độ vì thừa D mà bị ung thư da, nhất là khi bệnh có thể phát tán cả chục năm sau một lần phỏng da vì trúng nắng.
Tránh thặng dư sinh tố D là điều không quá khó với nhiều người, nhưng với gôn thủ lại không đơn giản vì gôn thủ phải dang nắng khi vác gậy phiêu lưu ký từ lỗ này sang lỗ khác. Cách tốt nhất là làm sao để lỡ có thừa chút đỉnh sinh tố D, có dư vài chum tia tử ngoại thì da vẫn khỏe mạnh cho đến trăm năm? Đâu có bệnh, gần đó bao giờ cũng có cây thuốc. Đến gió kia lồng lộng còn có dầu …gió, nói chi đến chuyện mang bệnh vì nắng. Nếu trên sân gôn không thiếu khán giả ngồi chơi xơi nước trà thì chính món này là thức uống nên thuốc của người đang ra sân. Khéo hơn nữa nếu gôn thủ mang theo chai nước trà xanh trong suốt buổi tìm cách đưa banh vào lỗ. Lý do không vì muốn quảng cáo cho trà xanh kiếm chút huê hồng mà vì các nhà nghiên cứu đã chứng minh là hoạt chất trong trà xanh có tác dụng trung hòa tác hại của tia tử ngoại trong ánh nắng gay gắt. Chuyên gia về bệnh ngoài da không còn nghi ngờ là độc chất trong môi trường ô nhiễm khó lòng cắn lén lớp da nếu cơ thể của gia chủ được bọc lót bằng hoạt chất kháng oxy- hóa của trà xanh. Tất nhiên khi uống trà không nên chỉ tập trung vào chất vì lượng cũng quan trọng không kém. Lượng nước trà uống trước, trong khi và sau khi thao tác chính là điều kiện cơ bản để tế bào da đừng lúc nào thiếu nước. Còn đủ nước trong nồi sợ gì lửa lớn. Đáng lo hơn nhiều là lửa vẫn còn bén ngọn trong khi nước cạn từ lâu. Khét nồi là cái chắc.
Ông bà đã dạy rõ rang theo trình tự “trong uống rồi ngoài hãy thoa”. Trong thời buổi chuyện gì cũng cần đổi mới, gôn thủ nên linh động sửa nhẹ lời tiền nhân thành “vừa uống vừa thoa trước đó nữa giờ mới nên thuốc”. Lý do rất đơn giản. Cả trà xanh lẫn kem chống nắng đều cần tối thiểu 30 phút để triển khai tác dụng như mong muốn. Chuyện gì cũng vậy, muốn đừng trật nhịp, muốn ăn chắc phải đúng thời. Phòng bệnh cũng như kim chỉ nam của Kinh Dịch, thuận Thời giả tồn, nghịch Thời giả vong. Khó chỉ ở làm sao hợp thời khi đã lỡ lỗi…thời?
(Theo Golf Ngày nay, số 28 tháng 12.2010)
